Αβίωτες μνήμες πολέμου, ένας παγκόσμιος ψυχρός πόλεμος που δεν προλάβαμε να τον κατανοήσουμε και τελείωσε. Θύμισες κατεχομένων μέσα από σχολικές γιορτές και φωτογραφίες σε σχολικά σέλοτεξ, ιστορίες από την προσφυγιά και μια ξινή γεύση από την υποψία του πόνου που έζησε αυτό το νησί προτού εμείς γεννηθούμε.

Η μεταπολεμική γενιά έζησε όμως και κάτι άλλο. Έζησε οικονομικά θαύματα, ανάπτυξη, ντελίριο τουρισμού, πλούτο και τεχνολογία. Η γενιά των «μορφωμένων» που τελειώσαμε τα καλά πανεπιστήμια και που στη ζωή μας κυριάρχησαν νέοι όροι όπως ανταλλαγές φοιτητών, μη τυπική εκπαίδευση, Εράσμους, ΕΟΚ, ενιαία αγορά, κριτήρια Μάαστριχτ, ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Η προηγούμενη γενιά που προκάλεσε τη μεγάλη καταστροφή ξεχάστηκε. Αποτραβήχτηκε στην εργασιομανία της για να ξανακτίσει όσα απώλεσε, παρόλο που, παρέμεινε ετσιθελικά προσδεμένη στην εξουσία για να δικαιώσει τις επιλογές της. Η καινούρια δεν ήθελε να θυμάται, συντήρησε τη διαίρεση μέσα από την αδιαφορία της. Έμεινε να καταπίνει την υποκρισία των πολιτικών που δημιούργησαν το πρόβλημα, να αναμασά τα συνθήματα που την έμαθαν οι δάσκαλοί της και κοίταξε τη δική της «ασφάλεια». Έζησε καλά μέχρι και πρόσφατα, σίγουρα καλύτερα από κάθε προηγούμενη γενιά ελληνοκυπρίων.

Τα τελευταία μερικά χρόνια όμως κάτι άρχισε να αλλάζει και για πρώτη φορά η κρίση άγγιξε για τα καλά την «προνομιούχα» γενιά. Ανασφάλεια, ανεργία, μείωση κλιμάκων εισδοχής, η Ελλάδα να αποσυντίθεται, η κρίση να αγγίζει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Τι γίνεται; Που να πιαστούμε και σε ποια Ευρώπη να πιστέψουμε όταν τόσα χρόνια μάθαμε να παίρνουμε τα πάντα ως δεδομένο; Όταν θεωρήσαμε την ειρήνη (έστω και αυτή την επισφαλή ειρήνη που ζήσαμε στην Κύπρο) ως γεγονός; Όταν για τόσα χρόνια αντιληφθήκαμε την ενωμένη Ευρώπη ως φορέα χρηματοδοτήσεων και ως οικονομική ένωση παρά ως πολιτική. Όταν δεν εκτιμήσαμε αρχές και αξίες όπως το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, το δικαίωμα στη διαφορετικότητα, τις ίσες ευκαιρίες, την ισότητα των φύλων και τόσα άλλα που δημιουργήσαμε όλοι μαζί αλλά που πλέον χωρίς την απειλή του πολέμου τα θεωρήσαμε κεκτημένα.

Η κρίση του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, ή καλύτερα η απειλή διεξαγωγής του δημοψηφίσματος έβγαλε στην επιφάνεια την υποκρισία της παρούσας γενιάς. Που άλλα θέλει και άλλα λέει, εφησυχασμένη στην ασφάλειά της. Κάποιες φορές επαναστάτες χωρίς αιτία. Όπως και το δικό μας δημοψήφισμα του 2004, όπου και τότε προτιμήσαμε την «ασφάλεια της διαίρεσης» από την «ανασφάλεια της επανένωσης». Κανείς δε θέλει να αλλάξει κάτι από τη ζωή του. Όλοι θέλουμε την ησυχία μας, να συνεχιστεί η ζωή μας ως έχει. Κανείς να μην την διαταράξει, κανείς να μη μας θέτει εκβιαστικά διλήμματα, ή χρονοδιαγράμματα.

Πολύ φοβάμαι όμως πως αυτή τη φορά τα διλήμματα θα συνεχίσουν να προβάλλονται μπροστά μας επιτακτικά και θα πρέπει να αποφασίσουμε. Η ευημερία μας όπως την γνωρίζαμε τίθεται εν αμφιβόλω. Περνά κρίση ολόκληρη η ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, τα κεκτημένα μας, οι μισθοί μας και τα ωφελήματά μας.

Την Ευρώπη τη θέλουμε; Αν ναι, καιρός και να την εκτιμήσουμε. Την ασφάλεια μας, οικονομική και κοινωνική τη θέλουμε; Αν ναι, καιρός για θυσίες από όλους. Κάπου εκεί στα 30 και βάλε, καιρός για αναθεώρηση. Καιρός για συλλογική δουλειά, λιγότερο «εγώ» και περισσότερο «εμείς».

 
 
 
 
Τρίτη Άποψη, Εφημερίδα ΑΛΗΘΕΙΑ 19.11.2011

Μετά την απόφαση του Έλληνα Πρωθυπουργού να υποβάλει και εν τέλει, να αποσύρει κάτω από το βάρος των αντιδράσεων που προκάλεσε, την πρόταση διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την επικύρωση ή μη του νέου δημοσιονομικού πακέτου Ελλάδας – Δ.Ν.Τ, άναψε τον κόκκινο συναγερμό σ’ ολόκληρη την Ευρώπη.

Η τεράστια πολιτική κρίση η οποία ακολούθησε της απόφασης ταρακούνησε τις αγορές και την ευρωπαϊκή συνοχή. Ο γαλλογερμανικός άξονας αντέδρασε εχθρικά θεωρώντας ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός αθέτησε ουσιαστικά τις υποσχέσεις του. Σαρκοζί και Μέρκελ εδώ και καιρό έδιναν μία μάχη για να σώσουν το ευρώ και την Ελλάδα από την στιγμή που, η διάσωσή του περνούσε μέσα από την ίδια τη χώρα. Κάποιος μπορεί φυσικά να ισχυριστεί ότι μέχρι στιγμής οι ευρωπαίοι εταίροι μας ίσως έχουν αποτύχει να συλλάβουν την πίκρα και τις δυσκολίες που έχουν υποστεί οι έλληνες πολίτες ένεκα της κρίσης. Ίσως και να έχουν παραβλέψει πως με τη χιονοστιβάδα δημοσιονομικών μέτρων δε μπορεί ο ελληνικός λαός να νιώθει και ευγνωμοσύνη απέναντί τους. Όμως, το βέβαιο είναι ότι με το δικό τους τρόπο και με μεγάλο πολιτικό κόστος για τους ίδιους προσπάθησαν συστηματικά να βοηθήσουν την Ελλάδα για να μην πτωχεύσει. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι βάσιμο το να θεωρούν ότι ο κ. Παπανδρέου έθετε εν αμφίβολο όσα είχαν συμφωνηθεί.

Ο ίδιος ο Έλληνας Πρωθυπουργός απέσυρε την πρότασή του κάτω από το βάρος των αντιδράσεων τόσο στο εσωτερικό του κόμματός σου, όσο και από την αντιπολίτευση. Φημολογείται ότι ο ίδιος όταν ανέβηκε στο βήμα για να απευθυνθεί στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ δήλωσε, «έπρεπε να προτείνω δημοψήφισμα για να αναλάβει τις ευθύνες του ο κ. Σαμαράς».

Ωστόσο, μάλλον ο Πρωθυπουργός δεν έπεισε ότι όντως είχε σχεδιάσει την πρότασή του με σκοπό να εκβιάσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ώστε να συμπεριφερθεί υπεύθυνα, παρόλο που τελικά αυτό έγινε σε κάποιο βαθμό. Μπροστά στον κίνδυνο η χώρα να βρεθεί εκτός ευρώ και χρεοκοπημένη, ο κ. Σαμαράς αναγκάστηκε να προβεί σε ορισμένες από τις πιο σοβαρές δηλώσεις που είχε κάνει ποτέ.

Η Ευρώπη χαιρέτισε την ιδιόμορφη συναίνεση που επιτεύχθηκε. Το θέμα είναι αν μπορεί να συντηρηθεί. Αν μπορεί η αντιπαράθεση να διατηρηθεί στο πλαίσιο εκείνο που να είναι εποικοδομητική και όχι καταστροφική για τη χώρα. Η ανάγκη να αναλάβει ο καθένας και η καθεμιά που μετέχουν στο ελληνικό κράτος τις ευθύνες τους από τον απλό πολίτη μέχρι τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι απαραίτητη τόσο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη ολόκληρη.

Η Ελλάδα για να αναστηθεί δε χρειάζεται απλά την 6η δόση και το κούρεμα του 50%, χρειάζεται μια νέα πολιτική κουλτούρα, χρειάζεται να αναγεννηθεί ολόκληρη, να πέσουν τα κατεστημένα των πελατειακών σχέσεων, των συντεχνιών, της συντήρησης και του λαϊκισμού. Η Ελλάδα για να πάει μπροστά χρειάζεται ανοικτά πανεπιστήμια, λειτουργικές δημόσιες συγκοινωνίες, παραγωγικό δημόσιο κράτος και ευκαιρίες εργασίας για τους νέους.

Όσοι πολιτικοί τον τελευταίο καιρό φώναζαν ότι η χώρα βρέθηκε κουρεμένη και αλυσοδεμένη φαντάζομαι πως δε μπήκαν στον κόπο να σκεφτούν ότι θα μπορούσαν να βρεθούν ακούρευτοι και χρεοκοπημένοι. Καιρός λοιπόν να το πράξουν. Το δημοψήφισμα που είχε προτείνει ο Πρωθυπουργός έθετε ένα σκληρό δίλημμα, εξίσου σκληρό όμως με τις συνθήκες που βιώνει η Ελλάδα. Το σκληρό δίλλημα υπάρχει και χωρίς δημοψήφισμα έστω κι αν πολλοί εθελοτυφλούν. Αποδοχή του μνημονίου, αυτοκριτική, σκληρή δουλεία και αργή ανάκαμψη ή απόρριψή του, παταγώδης πτώση και απρόβλεπτες συνέπειες.

Οπότε καιρός για τους κυρίους Σαμαρά, Τσίπρα, Καρατζαφέρη και κα Παπαρήγα να ενδιατρίψουν σε ένα σπορ το οποίο απέφευγαν με υποδειγματική επιδεξιότητα ανέκαθεν: τη σοβαρή κριτική, αυτοκριτική και την υποβολή συγκεκριμένων και υλοποιήσιμων προτάσεων.

Οι μεγάλες κρίσεις ζητούν υπεύθυνη εξουσία αλλά και εξίσου υπεύθυνη αντιπολίτευση. Όσοι θέλουν να ζήσουν, να δημιουργήσουν και να αναστήσουν την οικονομία, όσοι θέλουν πραγματικά να έχουμε μια περήφανη Ελλάδα και όχι την ψωροκώσταινα της Ευρώπης ας μαζέψουν τα μυαλά τους και ας μιλήσουν ευθαρσώς στον ελληνικό λαό για τις επιλογές του. Οι καιροί είναι δύσκολοι αλλά για να επισπευτεί η ανοικοδόμηση της χώρας απαιτείται τόλμη και υπευθυνότητα.